Pravoslavne crkve i manastiri van Srbije

Sentandreja (Szentendre), Madjarska

Najpoznatije srpska oaza u Madjarskoj, gradic kod Budimpeste do sredini 19 veka imao je ubedljivu srpsku vecinu. Srbi su u Sentandreji podigli 7 crkava od kojih su danas jos 4 srpske pravoslavne ( Beogradska, Blagovestanska, Pozarevacka i Tabacka), dok su 3 ustupljene katolicima i protestantima ( Zbeska, Opovacka i Ciprovacka).
Sentandreja je bila grad srpskih trgovaca i vinara a najbolje opise zivota u njoj je dao u svojim romanima najpoznatiji Sentandrejac Jakov Ignjatovic, pionir naseg realizma u knjizevnosti.
On je i zapisao: "Sentandreja, bese negda Faros, svetilnik srpstva".

Stoni Beograd ( Szekesfehervar), Madjarska

Srpska cetvrt i crkva

Segedin (Szeged), Madjarska
Srpska pravoslavna crkva

Blagovestanska iz 1752 sa ikonostasom Mihajla Zivkovica iz 1802. Na slici se vidi i krst srpskih trgovaca na glavnom trgu u gradicu.

Tabacka (preobrazenska) crkva i krst tabackog ceha ( ceh preradjivaca koze).

Jegra (Eger), Madjarska

Iz Egera je poznati madjarsko-srpski pesnik Mihajlo Vitkovic.
Srpska Pravoslavna crkva sa jednim od najlepsih baroknih ikonostasa u srpstvu uopste.

Budimpesta (Budapest), Madjarska

Srpska crkva u Pestanskom delu. Sadasnja crkva je izgradjena na temeljima starije iz 16 veka koju su porusili Turci.

Budimska crkva Sv Dimitrija, koja je ujedno bila i Saborni hram za celu Budimpestu nakon ujedinjenja grada. Izgradjena 1746, ostecena (samo delimicno) u bombardovanju tokom 2 sv rata odlukom madjarskih komunista srusena je 1949. ( iz cisto politickih razloga, kriza inforbiroa i zelja madjarskih vlasti da na svaki nacin pokaze odanost Stalinu). Inace nalazila se u srpskoj cetvrti Taban, u podnozju brda Gellert.

Manastir Grabovac (Graboc), Madjarska

Manastir je osnovan 1595, sadasnja crkva je izgradjena izmedju 1736 i 1741. Nacionalizovan je posle Drugog svetskog rata, ali je 1994 vracen Srpskoj pravoslavnoj Crkvi. Nalazi se na jugu Madjarske blizu Baje ( Baja

Srpski Kovin (Rackeve), Madjarska

Srpski Kovin je mesto na Cepelskom ostrvu juzno od Budimpeste (mada je administrativno njegov deo).
Srpski Kovin je nasao doseljavanjem Srba 1440 na poziv Mateje Korvina.
Ovo je jedina srpska pravoslavna crkva u cistom gotskom stilu ( zvonik je izgradjen kasnije u baroknom, posto su prvobitni srusili Turci).
Unutrasnjost crkve je prekrivena zivopisom iz 15 i 16 veka.
Ranije je bio manastir ali je odlukom Marije Terezije promenio status u parohijsku crkvu. 

Temisvar (Timisoara), Rumunija

Srpska saborna crkva (najstarija u gradu, 1720 god) i vladicanski dvor (nekad sediste eparhije Banatske), na glavnom trgu. Fasada vladicanskog dvora je izuzetna realizacija art nouveau stila s pocetka proslog veka i jedna od glavnih znamenitosti ovog rumunskog grada.

Manastir Bezdin blizu Arada (Arad), Rumunija

Manastir su osnovali vlastelini Jaksici u 16 veku. Inace pored ovog postoje jos 5 nasih manastira na podrucju danasnje zapadne Rumunije

Zagreb, Hrvatska

Srpska crkva u sredistu grada.

Varazdin, Hrvatska

Crkva Sv Djordja.

Manastir Krupa

Najstariji sacuvani srpski manastir u Hrvatskoj. Podignut 1317. kao zaduzbina kralaj Milutina. Nalazi se u blizu Obrovca, u severno-dalmatinskoj zagori. 

Manastir Gomirje

Osnovan 1572 godine.

Trst (Trieste), Italija

Crkva Sv Spiridona iz 1868. Podigla ju je srpska trscanska zajednica.

Manastir Lepavina se nalazi u mestu Lepavini, opština Sokolovac, županija koprivničko-križevačka. U trouglu Virovitica - Bjelovar - Varazdin. Manastir Lepavina je podignut oko 1550. godine, dakle uskoro po formiranju prvih srpskih naselja u ovom kraju. Jos se kaze da ga je osnovao monah iz manastira Hilandara poreklom iz Hercegovine - Jefrem (Vukodabovic), koji sklanjajuci se ispred Turaka kriomice dodje u ovaj kraj. Cuvsi za njega, dva kaludjera iz Bosne dodjose k njemu i s njim se udruzise. Videvsi da je okolina plodna, oni pozvase i narod iz Bosne te se za kratko vreme okolina ispuni novopridoslim narodom. Tada se pojavila i potreba za gradnjom manastira koji bi zadovoljavao verske potrebe naroda. Kaludjeri pocese krciti zemlju i graditi manastir uz pomoc naroda. Za krako vreme sagradise malu drvenu crkvu i nazvase je manastirom. 

Lesnovo, Makedonija

Zaduzbina Jovana Olivera. despota Cara Dusana. Gradjen od 1341. U njemu se nalazi najpoznatiji portert Cara Dusana.

Staro Nagoricane, Makedonija

Zaduzbina kralja Milutina iz 1318 kod Kumanova. Manastirska crkva je posvecena Sv Djordju.

Ohrid, Makedonija

Sv Bogorodica zahumska, zaduzbina Grgura Brankovica, brata Vuka Brankovica iz 1361 god

Cip (Szigetcsép) i Lovra (Lorev), Madjarska

Ovo su seoske crkve, skromnije po dimenzijama od onih gradjenih medju Srbima u gradskim sredinama Madjarske, ali opet lep podsetnik o nekadasnjem ali i sadasnjem prisustvu Srba na tom prostoru. Ovakvih crkvica ima jos 50-tak u Madjarskoj.